ประวัติความเป็นมาการก่อตั้ง รส.กฟผ.
1. นับแต่ปี 2516 เป็นต้นมา ภาวะการครองชีพได้ถีบตัวสูงขึ้นเป็นลำดับ จากดัชนีค่าครองชีพที่สูงขึ้นเรื่อย ทำให้ประชาชนที่มีรายได้ประจำไม่อาจตามทันได้ แม้ว่าได้มีการปรับรายได้หลายครั้งก็ตาม แต่รายได้ที่เพิ่มขึ้นก็ยังไม่อาจเพียงพอต่อรายจ่ายที่เพิ่มขึ้น ทั้งนี้เป็นเพราะระบบเศรษฐกิจของไทย เป็นแบบมือใครยาวสาวได้สาวเอา นายทุนไม่ยอมแบ่งเบาภาระจากประชาชน ตรงกันข้ามกลับผลักภาระให้แก่ประชาชน ทุกครั้งที่มีการปรับราคาสินค้าจำเป็นบางประการ หรือการปรับค่าแรงขั้นต่ำ เมื่อเป็นเช่นนี้การรวมกลุ่มของผู้ใช้แรงงาน หรือผู้มีรายได้ประจำ เพื่อช่วยเหลือตนเองและเพื่อยกระดับความเป็นอยู่ให้ดีขึ้น จึงเป็นสิ่งจำเป็นสำหรับชุมชนแต่ละชุมชน
2. ความคิดริเริ่มจากฝ่ายบริหาร จากเหตุผลดังกล่าว ฝ่ายบริหารระดับบน ซึ่งมองเห็นถึงความทุกข์ยากของผู้ปฏิบัติงานระดับล่าง จึงได้ดำริก่อตั้งร้านค้าของสโมสรขึ้น แต่ด้วยข้อจำกัดหลายประการ เช่นหน้าที่การงานของผู้ใหญ่ไม่อำนวยเวลาพอแก่การจัดกิจการค้า จึงเป็นเหตุให้การสั่งซื้อสินค้าในราคาที่สูงบ้าง ได้สินค้าที่ไม่สอดคล้องกับความต้องการของตลาดผู้บริโภคบ้าง และเป็นเหตุให้มีการรั่วไหลของทางการควบคุมกิจการ อีกประการหนึ่งคือ หลักการค้าเป็นไปแบบนายทุน กล่าวคือ มุ่งหวังกำไร เพื่อการขยายกิจการ โดยไม่คำนึงถึงการกำหนดราคที่เป็นธรรมแก่ผู้บริโภค รวมตลอดทั้งการจัดระบบการขายสินค้าเงินเชื่อ เป็นเหตุให้การหมุนเวียนของเงินทุนไม่คล่องตัว กิจการค้าของสโมสรจึงถูกสมาชิกตำหนิตลอดมา จนกระทั่งมีการดำริจะเลิกกิจการร้านค้า เพื่อหาเอกชนข้างนอกมาดำเนินการ หรือเชิญสหกรณ์ร้านค้าในกรุงเทพฯมาดำเนินการ
3. ความคิดริเริ่มจากฝ่ายผู้ใช้แรงงาน เมื่อภาวะการช่วยเหลือของฝ่ายบริหารในกิจการร้านค้าของสโมสรไม่อาจอำนวยประโยชน์เท่าที่ควรแก่สมาชิก ตรงกันข้ามกับสร้างภาระแก่ผู้น้อยในระบบสินค้าเงินเชื่อ เป็นเหตุให้ผู้น้อยต้องชักหน้าไม่ถึงหลังในแต่ละเดือน สหภาพแรงงาน กฟผ. จึงได้มีการปรึกษาหารือกันในการจะตั้งสหกรณ์ร้านค้าขึ้น เริ่มมีการศึกษาและขอคำแนะนำจากเจ้าหน้าที่สหกรณ์จังหวัด และกรมส่งเสริมสหกรณ์ แต่เนื่องจากถูกจำกัดด้วยเหตุหลายประการ สร.กฟผ. จึงไม่อาจดำเนินการจดทะเบียนก่อตั้งหสกรณ์ร้านค้า ต่อกรมส่งเสริมสหกรณ์ได้ เพียงแต่การจัดร้านสวัสดิการเฉพาะสมาชิกกลุ่มเล็ก ๆ เท่านั้น การดำเนินกิจการร้านสวัสดิการเริ่มจาก การมีสมาชิกประมาณ 300 คน มีทุนดำเนินการเพียง 5 พันกว่าบาท จำหน่ายแต่สินค้าจำเป็นประจำวันประเภทอุปโภคบริโภค แต่การดำเนินกิจการได้ขยายตัวอย่างรวดเร็ว เพียงเวลาไม่กี่เดือน
ทุนดำเนินการด้านจัดซื้อสินค้าได้เพิ่มเป็น 3 หมื่นกว่าบาท การบริการได้เพิ่มมากขึ้นอย่างรวดเร็ว จนผู้บริหารตั้งรับสถานะการณ์แทบไม่ทัน
4. ความคิดการประสานประโยชน์อย่างเป็นระบบ จากเหตุผลและสถานะภาพดังกล่าว 3 ข้อ จึงมีผู้ปฏิบัติงานระดับกลางกลุ่มหนึ่ง ได้มีการวิเคราะห์ และศึกษาระบบสหกรณ์ขึ้น โดยการช่วยเหลือของสันนิบาติสหกรณ์ ในการให้ข้อมูลเอกสารการก่อตั้งพอสมควร กลุ่มผู้ริเริ่มจึงได้มีการประชุม โดยเชิญบุคคลทุกระดับ มีผู้แทนจากหน่วยงานต่าง ๆ ผู้แทนสหภาพแรงงาน ผู้แทนสโมสรร่วมปรึกษาหารือ ในที่สุดมีมติว่าควรก่อตั้งสหกรณ์ร้านค้าขึ้น
5. การดำเนินการตามขั้นตอนต่าง ๆ เมื่อที่ประชุมได้มีมติจะก่อตั้งสหกรณ์ร้านค้าขึ้น จึงได้เลือกคณะกรรมการดำเนินการขึ้นคณะหนึ่งไปดำเนินการ คือ
1.
|
นายเกษม
|
ทองนพคุณ
|
2.
|
นายแพทย์เริงสันติ
|
สุดดีพงษ์
|
3.
|
นายสุกรี
|
เอื้ออนันต์
|
4.
|
นายทองสุก
|
หินวิมาน
|
5.
|
นายศิริวัฒน์
|
ศรีพิพัฒน์
|
6.
|
นายชูพงษ์
|
พฤกษะวัน
|
7.
|
นายนริศ
|
ดุษฎีวนิช
|
8.
|
นายธานี
|
สมิตร
|
9.
|
นายสุขุม
|
กำเนิดรัตน์
|
10.
|
นายพิเชฐ
|
พัฒนโชติ
|
11.
|
นายประเสริฐ
|
ตรงวิวัฒน์
|
12.
|
นางโรจนา
|
พัชนี
|
13.
|
นายประชุม
|
อุมาภรณ์สกุล
|
14.
|
นายกนก
|
ขอดทอง
|
15.
|
นายสมเจต
|
ทองหนูเกต
|
โดยนายเกษม ทองนพคุณ เป็นประธานกรรมการ และให้นายสุกรี เอื้ออนันต์ ทำหน้าที่ผู้จัดการชั่วคราว เพื่อดำเนินการร่างข้อบังคับ และวางระเบียบต่าง ๆ
5.1 คณะกรรมการฯ เข้าพบนายก สฟผ. ขอทราบนโยบายและขอการสนับสนุน ปรากฏว่า นายก สฟผ.ให้การสนับสนุนเต็มที่
5.2 คณะกรรมการฯ เข้าพบนายก สฟผ. เรียนข้อเท็จจริงและขอคำแนะนำ ผวก.ให้คำแนะนำและสนับสนุนอย่างดียิ่ง
5.3 คณะกรรมการฯ เริ่มประชาสัมพันธ์ มีการแจกเอกสารความรู้เรื่องสหกรณ์แก่ผู้ปฏิบัติงานทุกระดับ พร้อมทั้งทำแบบสอบถามจากผู้ปฏิบัติงานประมาณ 3,000 คน ได้รับการตอบสนับสนุนจากผู้ปฏิบัติงานสองพันกว่าคน รวมทั้งได้แจ้งวัตถุประสงค์ขอซื้อหุ้นถึงสามพันกว่าหุ้น และแจ้งความจำนงจะซื้อสินค้าประเภทต่าง ๆ ในวงเงินซื้อต่อเดือนมาด้วย ทำให้คณะกรรมการฯ สามารถเล้งเห็นถึงความสำเร็จในการก่อตั้งค่อนข้างแน่นอน
5.4 คณะกรรมการฯ ไปขอคำแนะนำจากเจ้าหน้าที่กรมส่งเสริมสหกรณ์ ในการก่อตั้งตามขั้นตอนที่กำหนดตาม พรบ.สหกรณ์ พ.ศ. 2511
5.5 คณะกรรมการฯ เรียกประชุมผู้ที่ยื่นความจำนงซื้อหุ้นของสหกรณ์ พร้อมทั้งพิมพ์ร่างข้อบังคับให้พิจารณา ที่ประชุมมีมติเป็นเอกฉันท์ ให้ยื่นคำร้องขอก่อตั้งสหกรณ์ร้านค้าต่อกรมส่งเสริมสหกรณ์ พร้อมทั้งเลือกตั้งคณะกรรมการผู้ก่อตั้ง 15 คนไปดำเนินการ
5.6 นายทะเบียนสหกรณ์ได้อนุมัติให้ก่อนตั้ง สก.กฟผ. ขึ้นถูกต้องตามกฏหมาย เมื่อวันที่ 5 มกราคม 2524
5.7 คณะกรรมการฯ ผู้ก่อตั้งได้เริ่มเตรียมงาน โดยประสานงาน โดยประสานงานกับ สฟผ. และ สร.กฟผ.ในเรื่องโอนสินค้าและทรัพย์สิน รวมทั้งสถานที่และพนักงานขาย ซึ่งสามารถดำเนินการไปด้วยดี
5.8 คณะกรรมการผู้ก่อตั้งเริ่มเรียกสมัครสมาชิก พร้อมทั้งรับเงินค่าหุ้น เพื่อดำเนินการตั้งแต่สิ้นเดือนกุมภาพันธ์ 2524 ปรากฏว่าสามารถรวบรวมทุนตามมูลค่าหุ้นได้ประมาณสองแสนบาท
5.9 ในระหว่างนี้ ได้เริ่มปรับปรุงตบแต่งร้านพร้อมทั้งสั่งซื้อสินค้าเข้าร้าน
5.10 มีการประสานกับสหกรณ์ร้านค้าในกรุงเทพมหานคร โดยการร่วมกลุ่มสหกรณ์ผู้บริจาคในกรุงเทพ เมื่อมีการช่วยเหลือกันด้านต่าง ๆ อาทิ การสั่งซื้อสินค้านราคาต้นทุนที่ถูก การให้ข้อมูลในคุณภาพประเภทสินค้า การให้การศึกษาาอบรมแก่สมาชิก กรรมการผู้จัดการ และพนักงาน
5.11 คณะกรรมการผู้ก่อตั้ง กำหนดการเรียกประชุมใหญ่สามัญครั้งที่ 1 ในวันที่ 20 มีนาคม 2524 เพื่อเลือกตั้งคณะกรรมการดำเนินการต่อไป
5.12 กำหนดทำการเปิดกิจการราวปลายเดือนเมษายน 2524 โดย
นางสุรีพันธ์
|
มณีวัต
|
เป็นประธานคณะกรรมการ
|
นายสุกรี
|
เอื้ออนันต์
|
เป็นเลขานุการ
|
นายประเสริฐ
|
ตรงวิวัฒน์
|
เป็นผู้จัดการ
|
ต่อมาประมาณเดือนกรกฎาคม 2524 ร.ต.สมบูรณ์ ทองกลั่น ได้เป็นผู้ริเริ่มก่อตั้ง ร้านสหกรณ์ที่แม่เมาะ เนื่องจากพิจารณาเห็นว่า ร้านค้าสโมสรที่แม่เมาะขายสินค้าระบบเงินเชื่อ โดยไม่ขายสินค้าเป็นเงินสด ซึ่งจะทำให้ผู้ปฏิบัติงานที่แม่เมาะ ไม่มีโอกาสหลุดพ้นจากภาวะเป็นหนี้สิน ชักหน้าไม่ถึงหลัง โดยได้หารือกับนานเสน่ห์ วรกุล ซึ่งเป็นอุปนายกสโมสรแม่เมาะในขณะนั้น จากนั้นได้จัดกลุ่มผู้ริเริ่ม ซึ่งประกอบด้วยผู้แทนจากสามหน่วยงานคือ โครงการก่อสร้างโรงจักรแม่เมาะ ระยะที่สอง เหมืองแม่เมาะ และโรงจักรแม่เมาะ โดยมีนายเกษม โรจนศักดิ์ เป็นประธาน
ผู้ริเริ่มได้ประชุมหารือและวางแผนงานกันอย่างรัดกุม แล้วได้มีมติให้ตั้งเป็นสาขาเพิ่มขึ้นอีก 2 สาขา คือ สาขาโรงจักรบางปะกง โดยนายพันธ์ศักดิ์ โกเมศ เป็นผู้จัดการสาขา และสาขาเขื่อนภูมิพล โดยนายสุชาติ เอี่ยมสะอาด เป็นผู้จัดการสาขา
ข้างต้นนั้นก็คือ ความเป็นมาโดยย่อของร้านสหกรณ์ของท่านในภาพที่ท่านเห็นอยู่ปัจจุบัน ซึ่งคณะกรรมการขอรายงาน เป็นบันทึกประวัติศาสตร์ชิ้นหนึ่ง ฝากเก็บไว้กับท่านสมาชิก